Bazı yükleri elle veya başka basit araçlarla taşımak mümkün olmaz. İşte bu tip yüklerin kaldırılması ve taşınması için yeri geldiğinde yükselip alçalarak, yeri geldiğinde dönerek hareket eden özel araçlara vinç adı verilmektedir. İngilizce “crean” kelimesinin dilimize yerleşmiş hali olan “kreyn” sözcüğü de aynı anlama gelir.
Oldukça işlevsel olan vinçler özellikle yükleme ve boşaltma konusunda kullanılan makinelerdir. Gerekirse 360 derece dönebilen, yukarıya ve aşağıya kolaylıkla hareket edebilen standart vinçler, 60 tona kadar taşıma kapasiteleri ve 40 metreye kadar uzanabilen yapıları ile birçok yerde rahatlıkla kullanılabilmektedir.
Amaçlarına göre değişik formlarda üretilen vinçlerin bazıları raylar üzerinde hareket ederken, bazıları ise seyyar olarak kullanıma uygundur. Vinçler genel olarak iki ana başlık altında çeşitlere ayrılırlar:
1- Hareket kabiliyetine göre vinç çeşitleri
• Sabit vinçler
• Paletli vinçler
• Lastik tekerlekli vinçler
• Köprülü vinçler
• Ray üzerinde hareketli vinç (Monoray)
• Kule vinçler
2- Kaldırma kabiliyetine göre vinç çeşitleri
• Hidrolik-halatlı vinçler
• Halatlı vinçler